ന്യൂഡൽഹി: (KVARTHA) സമീപകാല ചരിത്രത്തിലെ മാവോയിസ്റ്റ് കലാപത്തിനെതിരായ ഏറ്റവും നിർണായകമായ ആക്രമണങ്ങളിലൊന്നിൽ, സുരക്ഷാ സേന സിപിഐ (മാവോയിസ്റ്റ്) ജനറൽ സെക്രട്ടറിയും സുപ്രീം കമാൻഡറുമായിരുന്ന ബസവരാജു എന്ന നമ്പാല കേശവ റാവുവിനെ വധിച്ചു. ഛത്തീസ്ഗഢിലെ നാരായൺപൂർ ജില്ലയിലെ ഇടതൂർന്ന അബുജ്മദ് വനങ്ങളിൽ നടന്ന ഒരു അതീവ രഹസ്യ ഓപ്പറേഷനിലാണ് ഇദ്ദേഹത്തെ വധിച്ചത്.

ഒന്നരക്കോടി രൂപ തലയ്ക്ക് ഇനാം പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്ന ബസവരാജു, ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും പിടികിട്ടാപ്പുള്ളിയായ നക്സലൈറ്റായിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ സേനയ്‌ക്കെതിരെ നടന്ന ഏറ്റവും മാരകമായ ആക്രമണങ്ങളിൽ ചിലതിന് പിന്നിലെ പ്രത്യയശാസ്ത്രപരമായ പ്രേരണയും തന്ത്രപരമായ ബുദ്ധികേന്ദ്രവുമായിട്ടാണ് ഇദ്ദേഹത്തെ പരക്കെ കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നത്. മാവോയിസ്റ്റ് അക്രമത്തിനെതിരായ പതിറ്റാണ്ടുകൾ നീണ്ടുനിന്ന പോരാട്ടത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വധം ഒരു വഴിത്തിരിവാണ്.

ഒരു വിമത കമാൻഡറുടെ ഉദയം

ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീകാകുളം ജില്ലയിലെ ജിയന്നപേട്ട ഗ്രാമത്തിൽ 1955-ൽ ഒരു സാധാരണ കുടുംബത്തിലാണ് ബസവരാജു ജനിച്ചത്. അച്ഛൻ ഒരു സ്കൂൾ അധ്യാപകനായിരുന്നു. ജന്മനാട്ടിലെയും അടുത്തുള്ള തലഗാമിലെയും (തെക്കാളി റവന്യൂ ബ്ലോക്കിലെ മുത്തച്ഛൻ്റെ ഗ്രാമം) ആദ്യകാല സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുശേഷം, അദ്ദേഹം വാറങ്കലിലെ റീജിയണൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് കോളേജിൽ (ഇപ്പോൾ എൻ.ഐ.ടി.) എഞ്ചിനീയറിംഗ് പഠിക്കാൻ പോയി.

കോളേജ് പഠനകാലത്താണ് അദ്ദേഹം റാഡിക്കൽ സ്റ്റുഡൻ്റ്സ് യൂണിയനിലൂടെയും പിന്നീട് സിപിഐ (എം.എൽ.) പീപ്പിൾസ് വാർ ഗ്രൂപ്പിലൂടെയും റാഡിക്കൽ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് ആകർഷിക്കപ്പെട്ടത്. 1984-ൽ അദ്ദേഹം തൻ്റെ എം.ടെക്. പഠനം പാതിവഴിയിൽ ഉപേക്ഷിച്ച് മാവോയിസ്റ്റ് ലക്ഷ്യത്തിൽ പൂർണ്ണമായും മുഴുകി. ഈ തീരുമാനം കുടുംബവുമായും മുൻകാല ജീവിതവുമായും ഉള്ള എല്ലാ ബന്ധങ്ങളും വിച്ഛേദിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തെ പ്രേരിപ്പിച്ചു.

ഗറില്ലാ തന്ത്രങ്ങളുടെ മാസ്റ്റർ

1987-ൽ, ബസവരാജു ശ്രീലങ്കയിൽ എൽ.ടി.ടി.ഇയിൽ നിന്ന് ഗറില്ലാ യുദ്ധ പരിശീലനം നേടിയതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. സ്ഫോടകവസ്തുക്കളിലും കാട്ടു യുദ്ധത്തിലും അദ്ദേഹം വൈദഗ്ദ്ധ്യം നേടി. വർഷങ്ങളായി, ഒരു തന്ത്രജ്ഞൻ എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹം ഭയാനകമായ പ്രശസ്തി നേടി. പലപ്പോഴും മാരകമായ മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങളുടെ പിന്നിലെ തലച്ചോറായിട്ടാണ് അദ്ദേഹത്തെ കണക്കാക്കിയിരുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന് ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള ആക്രമണങ്ങളിൽ പ്രധാനപ്പെട്ടവ:

2010-ലെ ദന്തേവാഡ കൂട്ടക്കൊല, അവിടെ 76 സി.ആർ.പി.എഫ്. ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൊല്ലപ്പെട്ടു.

2013-ൽ നടന്ന ജീറാം ഘാട്ടിയിലെ ആക്രമണം, മഹേന്ദ്ര കർമ്മ പോലുള്ള ഉന്നത കോൺഗ്രസ് നേതാക്കൾ ഉൾപ്പെടെ 27 പേരുടെ ജീവൻ അപഹരിച്ചു.

2003-ൽ നടന്ന അലിപിരി സ്ഫോടനം, അന്നത്തെ ആന്ധ്രാപ്രദേശ് മുഖ്യമന്ത്രി എൻ. ചന്ദ്രബാബു നായിഡുവിനെതിരായ പരാജയപ്പെട്ട വധശ്രമം.

2018-ൽ ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ അരകു താഴ്‌വരയിൽ ടി.ഡി.പി. എം.എൽ.എ. കിദാരി സർവേശ്വര റാവു, മുൻ എം.എൽ.എ. സിവേരി സോമ എന്നിവരുടെ ഇരട്ട കൊലപാതകങ്ങൾ.

വിനയ്, ഗംഗണ്ണ, പ്രകാശ്, ബി.ആർ, ഉമേഷ്, കേശവ് എന്നിവരുൾപ്പെടെ ഒന്നിലധികം അപരനാമങ്ങളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ബസവരാജു, ആഴമേറിയ വനമേഖലകളിൽ നിന്നാണ് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. കർശനമായ രഹസ്യം പാലിച്ചാണ് അദ്ദേഹം നീങ്ങിയത്. സുരക്ഷാ സേനകൾ മെച്ചപ്പെട്ട നിരീക്ഷണവും മികച്ച ഏകോപനവും ഉപയോഗിച്ച് സമ്മർദ്ദം വർദ്ധിപ്പിച്ചിട്ടും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി അദ്ദേഹം അറസ്റ്റിൽ നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുമാറി. ഗണപതി വിരമിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് 2018-ൽ സി.പി.ഐ (മാവോയിസ്റ്റ്) ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായി ബസവരാജുവിനെ ഉയർത്തിയത്, വിമത സംഘടനയുടെ തന്ത്രത്തിലും പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തിലും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പിടി ശക്തിപ്പെടുത്തി. പ്രസ്ഥാനത്തിൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ, സൈനിക മുഖമായിട്ടാണ് അദ്ദേഹത്തെ കണക്കാക്കിയത്.

'റെഡ് കോറിഡോറി'ന് കനത്ത തിരിച്ചടി: ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാവോയിസ്റ്റ് വിരുദ്ധ ഓപ്പറേഷൻ

ബസവരാജുവിൻ്റെ മരണം ഒറ്റപ്പെട്ട ഒരു വിജയമായിരുന്നില്ല. മാവോയിസ്റ്റ് ശക്തികേന്ദ്രങ്ങളുടെ ഹൃദയഭാഗത്ത് തന്നെ ആക്രമണം നടത്തിയ വിപുലവും സൂക്ഷ്മമായി ആസൂത്രണം ചെയ്തതുമായ ഒരു വലിയ നീക്കത്തിലെ പ്രധാന ഭാഗമായിരുന്നു ഇത്. ഛത്തീസ്ഗഢിലെ നാരായൺപൂർ വനങ്ങളിൽ സി.പി.ഐ (മാവോയിസ്റ്റ്) നേതാവിനെ നിർവീര്യമാക്കുന്നതിന് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്, സുരക്ഷാ സേന രാജ്യത്തിൻ്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വലുതും സുസ്ഥിരവുമായ മാവോയിസ്റ്റ് വിരുദ്ധ ഓപ്പറേഷനുകളിലൊന്ന് ആരംഭിച്ചു. ഛത്തീസ്ഗഡ്-തെലങ്കാന അതിർത്തിയിലെ കരേഗുട്ട കുന്നുകളുടെ അപകടകരമായ ഭൂപ്രദേശത്ത് 24 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഈ ആക്രമണം പ്രധാന ഗറില്ലാ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കി. ഉയർന്ന റാങ്കിലുള്ള പി.എൽ.ജി.എ. കേഡർമാരെ ഇല്ലാതാക്കുകയും വ്യക്തമായ സന്ദേശം അയക്കുകയും ചെയ്തു: റെഡ് കോറിഡോറിലെ മാവോയിസ്റ്റ് ആധിപത്യത്തിന്റെ യുഗം അതിവേഗം അവസാനിക്കുകയാണ്. പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെയും കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തരമന്ത്രി അമിത് ഷായുടെയും പ്രശംസ ഈ ഓപ്പറേഷനെ പ്രശംസിക്കുകയും സായുധ സേനയെ, പ്രത്യേകിച്ച് ഛത്തീസ്ഗഡ് പോലീസിന്റെ ജില്ലാ റിസർവ് ഗാർഡിനെ (ഡി.ആർ.ജി) അഭിനന്ദിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനമന്ത്രി മോദി ഇതിനെ 'അത്ഭുതകരമായ വിജയം' എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും മാവോയിസത്തെ ഇല്ലാതാക്കാനും ബാധിത പ്രദേശങ്ങളിൽ സമാധാനവും വികസനവും കൊണ്ടുവരാനുമുള്ള സർക്കാരിന്റെ ദൃഢനിശ്ചയം ആവർത്തിച്ചു. ഏറ്റുമുട്ടലിനെ 'ദേശീയ അഭിമാനത്തിന്റെ നിമിഷം' എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചുകൊണ്ട്, തീവ്രവാദത്തെ വേരോടെ പിഴുതെറിയാനുള്ള കേന്ദ്രത്തിന്റെ പ്രതിബദ്ധത അമിത് ഷാ സ്ഥിരീകരിച്ചു.

മാരകമായ പ്രതിരോധം നേരിടേണ്ടി വന്നു

2025 ഏപ്രിൽ 21-ന് ആരംഭിച്ച് മെയ് 11-ന് അവസാനിച്ച ഈ ഓപ്പറേഷനിൽ 1,200 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിലധികം വിസ്തൃതിയുള്ള വനപ്രദേശത്ത് 21 ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ നടന്നു. സുരക്ഷാ സേനയ്ക്ക് മാരകമായ പ്രതിരോധം നേരിടേണ്ടി വന്നു. 450-ലധികം സ്ഥാപിച്ച ഐ.ഇ.ഡി.കളിൽ 15 എണ്ണം പൊട്ടിത്തെറിക്കുകയും 18 പേർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തു. 45°C താപനിലയും അപകടകരമായ ഭൂപ്രകൃതിയും കാട്ടുതീ പോലെ കടന്നുപോയിട്ടും, ജവാന്മാർ നിശ്ചയദാർഢ്യത്തോടെയും ദൃഢനിശ്ചയത്തോടെയും മുന്നോട്ട് നീങ്ങി. ഓപ്പറേഷൻ നിലനിർത്താൻ, കുന്നിൻ മുകളിൽ ഒരു ഹെലിപാഡും ഒരു ബേസ് ക്യാമ്പും സ്ഥാപിച്ചു. സേന വിപുലമായ നിരീക്ഷണവും 24/7 ഇൻ്റലിജൻസ് വിശകലനവും ഉപയോഗപ്പെടുത്തി. ഇത് 216 ഒളിത്താവളങ്ങൾ കണ്ടെത്തുന്നതിനും, ഒരു സ്നൈപ്പർ റൈഫിൾ ഉൾപ്പെടെ 35-ലധികം ആയുധങ്ങൾ പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിനും, ബി.ജി.എൽ. ഷെല്ലുകൾ, ഐ.ഇ.ഡി.കൾ, മറ്റ് മാരകായുധങ്ങൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന നാല് മാവോയിസ്റ്റ് സാങ്കേതിക യൂണിറ്റുകൾ നശിപ്പിക്കുന്നതിനും കാരണമായി. 818-ലധികം ഷെല്ലുകൾ, 899 ബണ്ടിൽ ഡെറ്റോണേറ്റിംഗ് കോർഡുകൾ, ധാരാളം സ്ഫോടകവസ്തുക്കൾ എന്നിവ കണ്ടെടുത്തു. റേഷൻ, മരുന്ന്, ദൈനംദിന ഉപയോഗ വസ്തുക്കൾ തുടങ്ങിയ സാധനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ആ പ്രദേശം ഒരു സുസ്ഥിരമായ മാവോയിസ്റ്റ് താവളമായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു എന്നാണ്.

ഒരു ശക്തികേന്ദ്രത്തിൻ്റെ പതനം

60 കിലോമീറ്റർ നീളമുള്ള കരേഗുട്ടാലു കുന്നുകൾ കഴിഞ്ഞ രണ്ടര വർഷത്തിനിടെ ഒരു മാവോയിസ്റ്റ് കോട്ടയായി മാറിയിരുന്നു. പി.എൽ.ജി.എയുടെ സാങ്കേതിക വകുപ്പിൽ നിന്നും മറ്റ് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ളവർ ഉൾപ്പെടെ 300-350 സായുധ കേഡർമാർക്ക് ഇവിടെ അഭയം നൽകിയിരുന്നതായി റിപ്പോർട്ടുണ്ട്. ഈ സുപ്രധാന വിമത കേന്ദ്രം നിർവീര്യമാക്കിയതായി സുരക്ഷാ സേന ഇപ്പോൾ അവകാശപ്പെടുന്നു. സി.ആർ.പി.എഫ്. ഡി.ജി. ജി.പി. സിംഗ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഈ ഓപ്പറേഷൻ ഇന്നുവരെയുള്ള 'ഏറ്റവും വിപുലവും ഏകോപിതവുമായ മാവോയിസ്റ്റ് വിരുദ്ധ ശ്രമത്തെ' പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. 'അവരുടെ അജയ്യതയിലുള്ള വിശ്വാസം തകർന്നിരിക്കുന്നു,' ഛത്തീസ്ഗഡ് ഡി.ജി.പി. അരുൺ ദേവ് ഗൗതം പറഞ്ഞു.

വിമത പ്രതികരണവും ചർച്ചകൾക്കുള്ള അഭ്യർത്ഥനയും

പത്രസമ്മേളനത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പ്, മാവോയിസ്റ്റ് കേന്ദ്ര കമ്മിറ്റി അംഗവും വക്താവുമായ അഭയ്, 26 കേഡർമാരുടെ നഷ്ടം സമ്മതിച്ചുകൊണ്ട് സമാധാന ചർച്ചകൾക്ക് ആഹ്വാനം ചെയ്തുകൊണ്ട് ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. ചർച്ചകളെക്കുറിച്ചുള്ള സർക്കാരിന്റെ നിലപാട് വ്യക്തമാക്കണമെന്ന് അദ്ദേഹം പ്രധാനമന്ത്രി മോദിയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു - ഇത്തരമൊരു നിർണായക പ്രഹരത്തെത്തുടർന്ന് വിമതരിൽ നിന്നുള്ള അപൂർവമായ ഒരു ഇടപെടലാണിത്.

അഗ്നിശക്തിയിൽ നിന്ന് വികസനത്തിലേക്ക്

2014 മുതൽ, സുരക്ഷാ സേന സംയോജിത പരിശീലനം, മികച്ച സാങ്കേതികവിദ്യ, സംയുക്ത ദൗത്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തനങ്ങൾ കൂടുതൽ ശക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. 

ഔദ്യോഗിക കണക്കുകൾ:

മാവോയിസ്റ്റ് ബാധിത ജില്ലകൾ 2014-ൽ 76 ആയിരുന്നത് 2024-ൽ 42 ആയി കുറഞ്ഞു.

സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ മരണസംഖ്യ കുത്തനെ കുറഞ്ഞു - 2014-ൽ 88 ആയിരുന്നത് 2024-ൽ 19 ആയി.

മാവോയിസ്റ്റ് കീഴടങ്ങലുകൾ വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്; 2024-ൽ 928 പേരും 2025-ൽ ഇതിനകം 700-ൽ അധികം പേരും കീഴടങ്ങി.

ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ ശക്തമായി; 2025-ലെ ആദ്യ നാല് മാസത്തിനുള്ളിൽ 197 മാവോയിസ്റ്റുകളെ നിർവീര്യമാക്കി.

എൽ.ഡബ്ല്യു.ഇ. ബാധിത പ്രദേശങ്ങളിൽ 320-ലധികം സുരക്ഷാ ക്യാമ്പുകളും 68 നൈറ്റ്-ലാൻഡിംഗ് ഹെലിപാഡുകളും സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് സമാന്തര വികസന ശ്രമങ്ങൾ നടക്കുന്നു.

റോഡുകൾ, സ്കൂളുകൾ, മൊബൈൽ കണക്റ്റിവിറ്റി തുടങ്ങിയ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ മുമ്പ് എത്തിച്ചേരാനാകാത്ത മേഖലകളിലേക്ക് ക്രമാനുഗതമായി വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

ധനസഹായത്തിനെതിരെ കർശന നടപടി

എൻ.ഐ.എ., സംസ്ഥാന അന്വേഷണ ഏജൻസികൾ തുടങ്ങിയ സുരക്ഷാ ഏജൻസികൾ മാവോയിസ്റ്റ് ധനസഹായത്തിനെതിരെ കർശന നടപടി സ്വീകരിച്ചു. ബാലസൈനികരെ കലാപകാരികൾ തുടർച്ചയായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ അപലപിച്ചു. ബാലസംഘം, ചേതന നാട്യ മണ്ഡലി തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങളിലേക്ക് അവരുടെ റിക്രൂട്ട്‌മെൻ്റ് പ്രത്യേകമായി ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു. അവിടെ അവർ ആദ്യം സന്ദേശവാഹകരായും പിന്നീട് പോരാളികളായും പരിശീലിക്കപ്പെട്ടവരാണ്.

അവസാന മുന്നേറ്റം: 2026-ലേക്കുള്ള കൗണ്ട്ഡൗൺ

മാവോയിസ്റ്റ് കമാൻഡ് ഘടന ഇപ്പോൾ ശിഥിലമായതായി പറയപ്പെടുന്നു. അതിജീവിച്ച നേതാക്കൾ പിളർന്നതും ചെറുതുമായ ഗ്രൂപ്പുകളായിട്ടാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. 2026 ഓടെ മാവോയിസ്റ്റ് ഭീഷണി പൂർണ്ണമായും ഇല്ലാതാക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ, 2025 അവസാനത്തോടെ ശേഷിക്കുന്ന നേതൃത്വത്തെ ഇല്ലാതാക്കുകയോ നിർബന്ധിതമായി കീഴടങ്ങുകയോ ചെയ്യുക എന്നതാണ് സുരക്ഷാ സേന ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. ഉന്നതരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ഈ പ്രവർത്തനം ഒരു തന്ത്രപരമായ വിജയം മാത്രമല്ല - ഇത് ഒരു മാനസികപരമായ വഴിതിരിവ് കൂടിയാണ്. 'ഇത് മാവോയിസ്റ്റ് അജയ്യതയെക്കുറിച്ചുള്ള മിഥ്യയെ തകർത്തു, ഇന്ത്യയുടെ ഹൃദയഭാഗത്ത് കലാപമില്ലാത്ത ഒരു ഭാവിയെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതീക്ഷ വീണ്ടും ജ്വലിപ്പിച്ചു,' ഡി.ജി.പി. ഗൗതം പറഞ്ഞു.

മാവോയിസ്റ്റ് ഭീഷണി ഇല്ലാതാക്കാനുള്ള ഇന്ത്യൻ സേനയുടെ ശ്രമങ്ങളെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾക്കെന്തു തോന്നുന്നു? പ്രതികരണം പങ്കുവെക്കുക.

Article Summary: India's most wanted Naxal leader Basavaraju was killed in a major operation, boosting the goal of a Maoist-free India by 2026.

#NaxalLeaderKilled #Basavaraju #MaoistFreeIndia #SecurityForces #AntiNaxalOperation #Chhattisgarh