സൊമാലിയയെ പിളർത്തി ഇസ്രായേലിന്റെ നയതന്ത്ര ചീട്ടുക്കളി! സൊമാലിലാൻഡിന് രാജ്യമെന്ന അംഗീകാരം നൽകിയതിന് പിന്നിലെ രഹസ്യമെന്ത്? അറബ് രാജ്യങ്ങൾ എതിർക്കുന്നത് ഇതുകൊണ്ട്; അറിയാം വിശദമായി

(KVARTHA) സൊമാലിയയുടെ അഖണ്ഡതയെ ചോദ്യം ചെയ്ത് സ്വയം പ്രഖ്യാപിത രാഷ്ട്രമായ സൊമാലിലാൻഡിനെ സ്വതന്ത്ര രാജ്യമായി അംഗീകരിച്ച ഇസ്രായേലിന്റെ നീക്കം ആഫ്രിക്കൻ മുനമ്പിലും അറബ് ലോകത്തും വലിയ നയതന്ത്ര പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് വഴിവെക്കുകയാണ്.

സൊമാലിയയിൽ നിന്ന് വേർപെട്ട് കഴിഞ്ഞ മുപ്പതിലധികം വർഷങ്ങളായി സ്വയംഭരണം നടത്തുന്ന സൊമാലിലാൻഡിനെ ഒരു സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രമായി ഔദ്യോഗികമായി അംഗീകരിക്കുന്ന ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ രാജ്യമായാണ് ഇസ്രായേൽ മാറിയത്. ഇസ്രായേൽ പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിൻ നെതന്യാഹു തന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമായ എക്സിലൂടെയാണ് ഈ സുപ്രധാന പ്രഖ്യാപനം നടത്തിയത്. 

കൃഷി, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ എന്നീ മേഖലകളിൽ സൊമാലിലാൻഡുമായി ഉടനടി സഹകരണം ഉറപ്പാക്കുമെന്നും അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി. സൊമാലിലാൻഡിനെ കൂടി 'അബ്രഹാം ഉടമ്പടിയിൽ' ഉൾപ്പെടുത്താനുള്ള താല്പര്യം അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിനെ അറിയിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. 2020-ൽ യുഎഇ, ബഹ്‌റൈൻ, സുഡാൻ, മൊറോക്കോ എന്നീ രാജ്യങ്ങൾ ഇസ്രായേലുമായി നയതന്ത്രബന്ധം സ്ഥാപിച്ചതിന് സമാനമായ ഒരു നീക്കമാണ് ഇവിടെയും ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.

അന്താരാഷ്ട്ര പ്രതികരണങ്ങളും ട്രംപിന്റെ നിലപാടും

ഈ വാർത്ത പുറത്തുവന്നതിന് പിന്നാലെ സൊമാലിലാൻഡ് പ്രസിഡന്റ് അബ്ദുറഹ്മാൻ മുഹമ്മദ് അബ്ദുള്ളാഹി ഇതിനെ ഒരു 'ചരിത്ര മുഹൂർത്തം' എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു. എന്നാൽ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിന്റെ ഭാഗത്തുനിന്നുള്ള പ്രതികരണം സമ്മിശ്രമായിരുന്നു. സൊമാലിലാൻഡിനെ അംഗീകരിക്കുമോ എന്ന ചോദ്യത്തിന് 'ഇപ്പോഴില്ല' എന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ മറുപടി. 

എങ്കിലും ഈ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ പഠിക്കുമെന്നും സൊമാലിലാൻഡ് എവിടെയാണെന്ന് പോലും പലർക്കും അറിയില്ലെന്നും അദ്ദേഹം പരിഹാസരൂപേണ പറഞ്ഞു. മേഖലയിൽ അമേരിക്കയ്ക്ക് സൈനിക താവളം ആവശ്യമുണ്ടോ എന്ന ചോദ്യത്തിന് 'അതൊരു വലിയ കാര്യമല്ല' എന്നായിരുന്നു ട്രംപിന്റെ നിസ്സംഗമായ പ്രതികരണം.

 ചെങ്കടലിലെ സുരക്ഷ

ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി നോക്കുമ്പോൾ ചെങ്കടലിന്റെയും ഏദൻ ഗൾഫിന്റെയും തീരത്തുള്ള സൊമാലിലാൻഡിന്റെ സ്ഥാനം അതീവ പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്. ലോകവ്യാപാരത്തിന്റെ 30 ശതമാനത്തോളം കടന്നുപോകുന്ന ഈ പാതയിൽ ഇസ്രായേലിന് ഒരു സഖ്യകക്ഷിയെ ലഭിക്കുന്നത് ഹൂതി വിമതരുടെ ഭീഷണി നേരിടാൻ സഹായകമാകും. 

ഇറാൻ അനുകൂല ഹൂതികൾക്കെതിരെയുള്ള ഭാവി സൈനിക നീക്കങ്ങളിൽ ഇസ്രായേലിന് സൊമാലിലാൻഡ് ഒരു സുരക്ഷിത താവളമായി മാറുമെന്നാണ് വിദഗ്ധർ വിലയിരുത്തുന്നത്. ഇറാൻ സ്വാധീനത്തെ പ്രതിരോധിക്കാനും ചെങ്കടലിലെ സുരക്ഷാ ഭീഷണി കുറയ്ക്കാനും ബെർബെറ തുറമുഖത്തിലേക്കുള്ള നേരിട്ടുള്ള പ്രവേശനം ഇസ്രായേലിനെ സഹായിക്കും.

അറബ് രാജ്യങ്ങളുടെ പ്രതിഷേധം

ഇസ്രായേലിന്റെ ഈ ഏകപക്ഷീയമായ നീക്കത്തിനെതിരെ തുർക്കി, സൗദി അറേബ്യ, ഈജിപ്ത് തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ ശക്തമായ പ്രതിഷേധവുമായി രംഗത്തെത്തി. സൊമാലിയയുടെ പരമാധികാരത്തിന്മേലുള്ള കടന്നുകയറ്റമാണിതെന്ന് ഈ രാജ്യങ്ങൾ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നു. ഓർഗനൈസേഷൻ ഓഫ് ഇസ്ലാമിക് കോപ്പറേഷൻ (OIC), ഗൾഫ് കോപ്പറേഷൻ കൗൺസിൽ (GCC) എന്നിവരും ഇസ്രായേലിന്റെ തീരുമാനത്തെ അപലപിച്ചു. 

ആഫ്രിക്കൻ മുനമ്പിലെ സമാധാനാന്തരീക്ഷം തകർക്കാനും പുതിയ സംഘർഷങ്ങൾ ഉടലെടുക്കാനും ഈ നീക്കം കാരണമാകുമെന്ന് ജിസിസി ജനറൽ സെക്രട്ടറി ജാസിം മുഹമ്മദ് അൽ ബുദൈവി മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. അന്താരാഷ്ട്ര നിയമങ്ങളുടെ ലംഘനമാണിതെന്നും ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗം അടർത്തിമാറ്റി പുതിയ രാഷ്ട്രമായി അംഗീകരിക്കുന്നത് അപകടകരമായ കീഴ്‌വഴക്കമാണെന്നും ഈജിപ്ത് വ്യക്തമാക്കി.

കഴിഞ്ഞ വർഷം കരബന്ധിത രാജ്യമായ എത്യോപ്യയും സൊമാലിലാൻഡും തമ്മിൽ ഒരു ധാരണാപത്രത്തിൽ ഒപ്പിട്ടിരുന്നു. ഇതുപ്രകാരം സൊമാലിലാൻഡ് തീരത്ത് എത്യോപ്യക്ക് സൈനിക താവളത്തിനും തുറമുഖത്തിനുമായി സ്ഥലം പാട്ടത്തിന് നൽകാൻ തീരുമാനിച്ചിരുന്നു. ഈ നീക്കങ്ങൾക്കെല്ലാം ഇപ്പോൾ ഇസ്രായേലിന്റെ ഔദ്യോഗിക അംഗീകാരം കൂടി ലഭിക്കുന്നത് മേഖലയിലെ രാഷ്ട്രീയ സമവാക്യങ്ങളെ പൂർണമായും മാറ്റിമറിക്കും.

വിഭജനത്തിന്റെ കാരണങ്ങൾ

ആധുനിക സൊമാലിയയുടെ ചരിത്രം രണ്ട് വ്യത്യസ്ത കൊളോണിയൽ ഭരണങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ആരംഭിക്കുന്നത്. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ വടക്കൻ പ്രദേശം അഥവാ ഇന്നത്തെ സൊമാലിലാൻഡ് ബ്രിട്ടീഷ് പ്രൊട്ടക്റ്ററേറ്റിന് കീഴിലായിരുന്നു, അതേസമയം തെക്കൻ പ്രദേശം ഇറ്റാലിയൻ സൊമാലിലാൻഡ് എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇറ്റലിയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായിരുന്നു.

1960 ജൂൺ 26-ന് ബ്രിട്ടീഷ് സൊമാലിലാൻഡ് സ്വതന്ത്രമാവുകയും അഞ്ച് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം ജൂലൈ ഒന്നിന് ഇറ്റാലിയൻ സൊമാലിലാൻഡുമായി ലയിച്ച് 'സൊമാലി റിപ്പബ്ലിക്' രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ഏകീകരണം തുടക്കം മുതൽ തന്നെ വെല്ലുവിളികൾ നേരിട്ടിരുന്നു.

1969-ൽ സിയാദ് ബാരെ അധികാരം പിടിച്ചെടുത്തതോടെ രാജ്യം സൈനിക ഭരണത്തിന് കീഴിലായി. 1980-കളിൽ ബാരെ ഭരണകൂടം വടക്കൻ മേഖലയിലെ ഇസാഖ്  ഗോത്രത്തിന് നേരെ ക്രൂരമായ വംശഹത്യയും ആക്രമണങ്ങളും അഴിച്ചുവിട്ടു. ഇത് 'സൊമാലി നാഷണൽ മൂവ്‌മെന്റ്' (SNM) എന്ന വിമത ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഉദയത്തിന് കാരണമായി. 1991-ൽ സിയാദ് ബാരെ പുറത്താക്കപ്പെട്ടതോടെ ഉണ്ടായ ആഭ്യന്തര യുദ്ധത്തിനിടയിൽ, വടക്കൻ മേഖലയിലെ ഗോത്രത്തലവന്മാർ ഒത്തുചേരുകയും സൊമാലിലാൻഡ് തങ്ങളുടെ പഴയ ബ്രിട്ടീഷ് അതിർത്തിക്കുള്ളിൽ സ്വതന്ത്ര രാജ്യമാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. അന്നുമുതൽ സൊമാലിലാൻഡ് സമാധാനപരമായി സ്വയം ഭരണം നടത്തുന്നുണ്ടെങ്കിലും അന്താരാഷ്ട്ര അംഗീകാരം ലഭിച്ചിരുന്നില്ല.

ജനസംഖ്യയും മതപരമായ ഘടനയും

​ജനസംഖ്യാപരമായ കണക്കുകൾ പരിശോധിക്കുമ്പോൾ സൊമാലിയയിലും സൊമാലിലാൻഡിലും സുന്നി മുസ്ലിം വിഭാഗത്തിനാണ് പൂർണമായ ഭൂരിപക്ഷമുള്ളത്. 2025-ലെ ഏകദേശ കണക്കുകൾ പ്രകാരം സൊമാലിയയിലെ ആകെ ജനസംഖ്യ 1.9 കോടിക്ക് മുകളിലാണ്. ഇതിൽ 99 ശതമാനത്തിലധികം ആളുകളും ഇസ്ലാം മതം പിന്തുടരുന്നവരാണ്. 

സൊമാലിലാൻഡിലെ ജനസംഖ്യ ഏകദേശം 40 മുതൽ 60 ലക്ഷം വരെയാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അവിടെയും ജനങ്ങളിൽ 99 ശതമാനവും സുന്നി മുസ്ലിങ്ങളാണ്. സൊമാലിലാൻഡ് ഭരണഘടന പ്രകാരം ഇസ്ലാം ഔദ്യോഗിക മതമാണ്.

വംശീയമായി സൊമാലികൾ ഒരേ വിഭാഗത്തിൽപ്പെട്ടവരാണെങ്കിലും കണിശമായ ഗോത്ര വ്യവസ്ഥയാണ് സാമൂഹിക ജീവിതം നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. സൊമാലിലാൻഡിൽ ഇസാഖ് ഗോത്രത്തിനാണ് മേധാവിത്വം എങ്കിൽ സൊമാലിയയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിൽ ഹാവിയേ, ദാറോദ് തുടങ്ങിയ ഗോത്രങ്ങൾക്കാണ് മുൻതൂക്കം.

​ഭരണസംവിധാനങ്ങളുടെ താരതമ്യം

​ഭരണപരമായ കാര്യങ്ങളിൽ സൊമാലിയയും സൊമാലിലാൻഡും തമ്മിൽ വലിയ വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്. സൊമാലിലാൻഡ് ഒരു പ്രസിഡൻഷ്യൽ ഡെമോക്രസിയാണ് പിന്തുടരുന്നത്. അവിടെ കൃത്യമായ ഇടവേളകളിൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടക്കുകയും സമാധാനപരമായി അധികാരം കൈമാറുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രസിഡന്റ് അബ്ദുറഹ്മാൻ മുഹമ്മദ് അബ്ദുള്ളാഹിയാണ് നിലവിൽ സൊമാലിലാൻഡിനെ നയിക്കുന്നത്. 

അതേസമയം സൊമാലിയ ഒരു ഫെഡറൽ പാർലമെന്ററി റിപ്പബ്ലിക് ആണ്. പ്രസിഡന്റ് ഹസൻ ഷെയ്ഖ് മുഹമ്മദിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റ് വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ കൂട്ടായ്മയായാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. സൊമാലിലാൻഡിന് സ്വന്തമായി നാണയമായ സൊമാലിലാൻഡ് ഷില്ലിംഗും പ്രത്യേക പാസ്‌പോർട്ടും നിലവിലുണ്ട്. സൊമാലിയൻ ഷില്ലിംഗാണ് സൊമാലിയയിലെ ഔദ്യോഗിക നാണയം. അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം ദീർഘകാലമായി സൊമാലിയൻ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിനെയാണ് അംഗീകരിച്ചിരുന്നതെങ്കിലും ഇസ്രായേലിന്റെ പുതിയ പ്രഖ്യാപനം ഈ അവസ്ഥയ്ക്ക് മാറ്റം വരുത്തിയിരിക്കുന്നു.

ഇസ്രായേലിന്റെ ഈ നിർണ്ണായകമായ നയതന്ത്ര നീക്കം ഹോൺ ഓഫ് ആഫ്രിക്ക മേഖലയിൽ ദൂരവ്യാപകമായ ചലനങ്ങളാണ് സൃഷ്ടിക്കാൻ പോകുന്നത്. സൊമാലിലാൻഡിനെ ഒരു സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രമായി അംഗീകരിച്ചതിലൂടെ കേവലം ഒരു പുതിയ സഖ്യകക്ഷിയെ കണ്ടെത്തുക മാത്രമല്ല ഇസ്രായേൽ ചെയ്തിരിക്കുന്നത്, മറിച്ച് ചെങ്കടലിലെ തന്ത്രപ്രധാനമായ കപ്പൽ പാതകളിൽ തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം ഉറപ്പിക്കുക കൂടിയാണ്. 

സൊമാലിയയുടെ പരമാധികാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തർക്കങ്ങൾ നിലനിൽക്കെത്തന്നെ, ഇസ്രായേലിന്റെ ഈ ഔദ്യോഗിക നിലപാട് മറ്റ് പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളെയും സൊമാലിലാൻഡിനെ അംഗീകരിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചേക്കാം. എന്നാൽ അറബ് ലോകത്തുനിന്നും ആഫ്രിക്കൻ യൂണിയനിൽ നിന്നും ഉയരുന്ന ശക്തമായ പ്രതിഷേധങ്ങൾ മേഖലയിൽ പുതിയ രാഷ്ട്രീയ ചേരിതിരിവുകൾക്കും നയതന്ത്ര സംഘർഷങ്ങൾക്കും കാരണമായേക്കും. വരും ദിവസങ്ങളിൽ അമേരിക്കയും ഇതര ലോകശക്തികളും സ്വീകരിക്കുന്ന നിലപാടായിരിക്കും സൊമാലിലാൻഡിന്റെ അന്താരാഷ്ട്ര പദവിയെയും ഈ മേഖലയിലെ സമാധാനാന്തരീക്ഷത്തെയും നിശ്ചയിക്കുന്നത്.

ആഫ്രിക്കൻ രാഷ്ട്രീയത്തെ മാറ്റിമറിക്കുന്ന ഇസ്രായേലിന്റെ ഈ നീക്കത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം പങ്കുവെക്കൂ. ഈ വാർത്ത സുഹൃത്തുക്കൾക്കും ഷെയർ ചെയ്യൂ. 

Article Summary: Israel officially recognizes Somaliland as an independent nation, shifting diplomatic dynamics in the Horn of Africa.

#Israel #Somaliland #Somalia #MiddleEastPolitics #RedSea #Diplomacy