കെണിയിലായി പാകിസ്ഥാൻ; താലിബാനുമായി കൈകോർത്ത് ഇന്ത്യ: നേട്ടങ്ങളറിയാം

(KVARTHA) അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ താലിബാൻ സർക്കാരിന്റെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി അമീർ ഖാൻ മുത്തഖിയുടെ ഇന്ത്യാ സന്ദർശനം ഇന്ത്യൻ വിദേശ നയത്തിൽ ഒരു പുതിയ അധ്യായം കുറിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഈ സന്ദർശനം വെറുമൊരു കൂടിക്കാഴ്ച എന്നതിലുപരി, ഇന്ത്യയുടെ മേഖലയിലെ താൽപ്പര്യങ്ങൾക്കും സുരക്ഷാ കാര്യങ്ങൾക്കും പുതിയ ദിശാബോധം നൽകുന്ന ഒന്നാണ്. 

താലിബാൻ അധികാരത്തിൽ വന്ന ശേഷം ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിൽ ഉന്നതതലത്തിൽ നടക്കുന്ന ഈ സൗഹൃദ നീക്കം, ദശാബ്ദങ്ങളായി അഫ്ഗാൻ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന പാകിസ്ഥാനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വലിയ ആശങ്കയാണ് ഉണ്ടാക്കുന്നത്. 

അഫ്ഗാനുമായി ബന്ധം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെ പാകിസ്ഥാന്റെ താൽപ്പര്യങ്ങളെ മറികടന്നും, മേഖലയിൽ സ്വന്തം സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചും ഇന്ത്യക്ക് നേടാൻ കഴിയുന്ന 10 നിർണ്ണായക നേട്ടങ്ങൾ ഇതാ.

1. പാകിസ്ഥാന്റെ സ്വാധീനം കുറയ്ക്കൽ: തന്ത്രപരമായ വളയൽ

പാകിസ്ഥാൻ ദീർഘകാലമായി അഫ്ഗാനിസ്ഥാനെ തങ്ങളുടെ 'തന്ത്രപരമായ ആഴം' (Strategic Depth) എന്ന നയത്തിന്റെ ഭാഗമായി കണക്കാക്കിയിരുന്നു. കിഴക്ക് ഇന്ത്യയുമായുള്ള തർക്കങ്ങൾക്കിടയിൽ, പടിഞ്ഞാറ് അഫ്ഗാനിൽ സൗഹൃദപരവും വിധേയത്വമുള്ളതുമായ ഒരു ഭരണകൂടം നിലനിർത്തുക എന്നതായിരുന്നു പാകിസ്ഥാന്റെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ, താലിബാൻ ഭരണകൂടവുമായി ഇന്ത്യ നേരിട്ട് ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുകയും സഹായങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നതോടെ, പാകിസ്ഥാന്റെ ഈ ഏകധ്രുവ സ്വാധീനം ദുർബലമാവുകയാണ്. 

ഇന്ത്യയുടെ ഇടപെടൽ, അഫ്ഗാനെ പാകിസ്ഥാന്റെ പൂർണ്ണമായ നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് അകറ്റാനും, മേഖലയിലെ രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യങ്ങളെ സ്വാധീനിക്കാനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ കഴിവ് വർദ്ധിപ്പിക്കാനും സഹായിക്കും. ഇത് പാകിസ്ഥാൻ-അഫ്ഗാൻ അതിർത്തിയിലെ ഡ്യൂറൻഡ് രേഖയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തർക്കങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിഷയങ്ങളിൽ പോലും ഇന്ത്യക്ക് ഒരു പരോക്ഷമായ മേൽക്കൈ നൽകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.

2. ഭീകരവാദത്തിനെതിരായ സഹകരണം: സുരക്ഷാപരമായ ഉറപ്പ്

ഇന്ത്യയുടെ സുരക്ഷയ്ക്ക് ഏറ്റവും വലിയ ഭീഷണിയായേക്കാവുന്നത് അഫ്ഗാൻ മണ്ണ് ഭീകരവാദ ഗ്രൂപ്പുകൾക്ക് പരിശീലനത്തിനും താവളമൊരുക്കുന്നതിനും ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ്. താലിബാനുമായുള്ള അടുത്ത ബന്ധത്തിലൂടെ, അഫ്ഗാൻ ഭരണകൂടത്തിന്റെ ഭാഗത്തുനിന്നും ഇന്ത്യക്ക് നേരിട്ടുള്ള ഉറപ്പുകൾ നേടാൻ സാധിക്കും. 

ലഷ്‌കർ-ഇ-തൊയ്ബ (LeT), ജെയ്ഷ്-ഇ-മുഹമ്മദ് (JeM) തുടങ്ങിയ പാക് ആസ്ഥാനമായുള്ള ഗ്രൂപ്പുകൾക്ക് അഫ്ഗാനിൽ പ്രവർത്തന സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുന്നതിനെ ഫലപ്രദമായി തടയാൻ ഇത് സഹായിക്കും. ഇത്തരം ഗ്രൂപ്പുകൾക്ക് താലിബാനുമായി ചരിത്രപരമായ ബന്ധങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും, സാമ്പത്തിക സഹായവും അന്താരാഷ്ട്ര അംഗീകാരവും ലക്ഷ്യമിടുന്ന താലിബാൻ, ഇന്ത്യയുമായുള്ള സൗഹൃദത്തിനായി ഭീകരവാദത്തിനെതിരായ സഹകരണത്തിന് തയ്യാറായേക്കാം.

3. ചരിത്രപരമായ വികസന പദ്ധതികളുടെ സംരക്ഷണം: 'സോഫ്റ്റ് പവറി'ന്റെ പ്രതിരോധം

കഴിഞ്ഞ രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടുകളായി, ഇന്ത്യ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ ഏകദേശം 3 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം മൂല്യമുള്ള വികസന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. സൽമ ഡാം, അഫ്ഗാൻ പാർലമെന്റ് മന്ദിരം എന്നിവ ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്. താലിബാനുമായുള്ള നയതന്ത്രപരമായ അടുപ്പം ഈ നിർണ്ണായക ആസ്തികൾ സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നതിന് ഉറപ്പുവരുത്തും. 

ഈ സൗഹൃദ ബന്ധം നിലനിർത്തുന്നതിലൂടെ, അഫ്ഗാൻ ജനതയുടെ ക്ഷേമത്തിനായുള്ള ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിബദ്ധത ലോകത്തിന് മുന്നിൽ വീണ്ടും തെളിയിക്കാനും, 'സൈനിക ശക്തി'ക്ക് പകരം 'വികസന ശക്തി' എന്ന നിലയിലുള്ള ഇന്ത്യയുടെ 'സോഫ്റ്റ് പവർ' (Soft Power) നിലനിർത്താനും സാധിക്കും.

4. മധ്യേഷ്യയിലേക്കുള്ള വാതിൽ തുറക്കൽ: വ്യാപാരത്തിന്റെ പുതിയ പാത

പാകിസ്ഥാൻ വഴി നേരിട്ടുള്ള വ്യാപാര പാതകൾ രാഷ്ട്രീയ കാരണങ്ങളാൽ ഇന്ത്യക്ക് പലപ്പോഴും നിഷേധിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ വഴിയുള്ള വ്യാപാര റൂട്ട് ഇന്ത്യക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. ഇറാനിലെ ചാബഹാർ തുറമുഖവും അഫ്ഗാനിലെ സാറഞ്ച്-ദെലാറാം ഹൈവേയും ഉൾപ്പെടുന്ന ഈ പാത മധ്യേഷ്യൻ രാജ്യങ്ങളായ കസാഖിസ്ഥാൻ, ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് ഇന്ത്യക്ക് തടസ്സമില്ലാതെ ചരക്കുകൾ എത്തിക്കാൻ അവസരമൊരുക്കും. 

ഈ റൂട്ട് പൂർണ്ണമായും പ്രവർത്തനക്ഷമമാകുമ്പോൾ, ഇന്ത്യക്ക് വൻ സാമ്പത്തിക നേട്ടമുണ്ടാക്കുകയും മേഖലയിലെ വാണിജ്യ കേന്ദ്രമായി ഇന്ത്യയുടെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും.

5. പ്രാദേശിക സുരക്ഷാ സഹകരണം: വിവരങ്ങളുടെ നിർണ്ണായക കൈമാറ്റം

അഫ്ഗാനിലെ സുരക്ഷാ സ്ഥിതിഗതികളെക്കുറിച്ച് കൃത്യമായ വിവരങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നത് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ സുരക്ഷയ്ക്ക് നിർണ്ണായകമാണ്. പാകിസ്ഥാനുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ഈ മേഖലയിലെ ഏതൊരു അസ്ഥിരതയും ഇന്ത്യയെ നേരിട്ട് ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. താലിബാൻ ഭരണകൂടവുമായുള്ള ബന്ധം അതിർത്തി കടന്നുള്ള ഭീഷണികളെക്കുറിച്ചുള്ള (Cross-border Threats) വിവരങ്ങൾ തത്സമയം കൈമാറാൻ വഴിയൊരുക്കും. 

പാകിസ്ഥാന്റെ പിന്തുണയോടെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഭീകരവാദ സംഘടനകളുടെ നീക്കങ്ങൾ, ആയുധങ്ങളുടെ കടത്ത് തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് അറിയുന്നത് കശ്മീരിലും മറ്റ് അതിർത്തികളിലും ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിരോധ സംവിധാനങ്ങൾ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കും.

6. ഇന്ത്യയുടെ പ്രാദേശിക നേതൃത്വം സ്ഥാപിക്കൽ: നയതന്ത്ര മുൻതൂക്കം

താലിബാൻ ഭരണകൂടത്തെ ലോകം അംഗീകരിക്കാൻ മടിക്കുമ്പോഴും, ഇന്ത്യ പ്രായോഗികമായ നയതന്ത്ര സമീപനം സ്വീകരിക്കുന്നത് മേഖലയിലെ ഒരു പ്രധാന കളിക്കാരൻ എന്ന നിലയിൽ ഇന്ത്യയുടെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. താലിബാനുമായി നേരിട്ട് സംസാരിക്കുന്നതിലൂടെ, പാകിസ്ഥാന് മാത്രം അഫ്ഗാനിൽ സ്വാധീനമില്ലെന്നും, അഫ്ഗാൻ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം കാണുന്നതിൽ ഇന്ത്യക്ക് നിർണ്ണായക പങ്ക് വഹിക്കാനുണ്ടെന്നും ലോകത്തിന് മുന്നിൽ തെളിയിക്കാൻ സാധിക്കും. 

ഈ നയതന്ത്രപരമായ നീക്കം ഇന്ത്യക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര വേദിയിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിലും (UN) മറ്റ് സുരക്ഷാ കൗൺസിലുകളിലും, ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്താൻ കഴിയും.

7. മനുഷ്യത്വപരമായ സഹായത്തിന്റെ സുഗമമായ വിതരണം: ജനകീയ പിന്തുണ ഉറപ്പാക്കൽ

അഫ്ഗാൻ ജനത കടുത്ത സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയിലും ഭക്ഷ്യക്ഷാമത്തിലും വലയുമ്പോൾ, ഇന്ത്യ നൽകുന്ന മനുഷ്യത്വപരമായ സഹായം അത്യന്തം പ്രധാനമാണ്. താലിബാനുമായുള്ള സഹകരണം ഈ സഹായങ്ങൾ – പ്രത്യേകിച്ച് ഗോതമ്പ്, മരുന്നുകൾ, വാക്സിനുകൾ തുടങ്ങിയവ – അർഹതപ്പെട്ടവരുടെ കൈകളിൽ എത്തുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ സഹായിക്കും. 

അഫ്ഗാൻ ജനതയുടെ മനസ്സിൽ ഇന്ത്യക്ക് വലിയ സ്ഥാനമുറപ്പിക്കാൻ ഈ പ്രവർത്തനങ്ങൾ സഹായിക്കും. ഇത് ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, താലിബാൻ ഭരണകൂടം മാറിയാലും, ഇന്ത്യക്ക് അഫ്ഗാനിൽ ജനകീയമായ പിന്തുണ ഉറപ്പാക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഒരു തന്ത്രമാണ്.

8. ചൈനയുടെ സ്വാധീനത്തെ പ്രതിരോധിക്കൽ: ഏഷ്യൻ ശക്തികളുടെ സന്തുലിതാവസ്ഥ

ചൈന, പാകിസ്ഥാനുമായി ചേർന്ന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ പ്രകൃതി വിഭവങ്ങൾ ചൂഷണം ചെയ്യാനും അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനത്തിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് CPEC വിപുലീകരണത്തിലൂടെ) സ്വാധീനം വർദ്ധിപ്പിക്കാനും ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ നീക്കങ്ങൾ മേഖലയിൽ ചൈനയുടെ ആധിപത്യം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ കാരണമായേക്കാം. 

ഇന്ത്യ താലിബാനുമായി അടുക്കുന്നത്, ചൈനയുടെ ഈ ഏകപക്ഷീയമായ നീക്കങ്ങൾക്ക് ഒരു തടസ്സമായി വർത്തിക്കും. പ്രാദേശിക ശക്തികളുടെ സന്തുലിതാവസ്ഥ (Balance of Power) നിലനിർത്താൻ ഇന്ത്യയുടെ സാന്നിധ്യം അനിവാര്യമാണ്.

9. അഫ്ഗാൻ പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളിൽ താൽപ്പര്യം: ദീർഘകാല ഊർജ്ജ സുരക്ഷ

അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ ചെമ്പ്, ലിഥിയം, ഇരുമ്പയിര്, അപൂർവ ധാതുക്കൾ എന്നിവയുടെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശേഖരങ്ങളിലൊന്നാണ്. ഈ ധാതുസമ്പത്ത് ഏകദേശം 1 ട്രില്യൺ ഡോളറിലധികം മൂല്യമുള്ളതാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. താലിബാൻ ഭരണകൂടവുമായി ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുന്നത്, ഭാവിയിൽ ഈ വിഭവങ്ങൾ ഖനനം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള കരാറുകളിലും പദ്ധതികളിലും ഇന്ത്യക്ക് പങ്കാളിത്തം നേടാൻ സഹായിക്കും. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഊർജ്ജ, നിർമ്മാണ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ ഒരു ദീർഘകാല സുരക്ഷാ ഉറപ്പാണ്.

10. അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിലെ നയതന്ത്ര വിജയം: ആഗോള കാഴ്ചപ്പാട്

അഫ്ഗാൻ വിഷയത്തിൽ ലോകരാജ്യങ്ങൾക്ക് പലപ്പോഴും ഒരു ഏകീകൃത നിലപാട് എടുക്കാൻ സാധിച്ചിട്ടില്ല. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, താലിബാനുമായി നേരിട്ടുള്ള സംഭാഷണങ്ങൾ നടത്തുന്നതിലൂടെ, ഇന്ത്യക്ക് ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു പ്രായോഗികവും ശക്തവുമായ നിലപാട് സ്വീകരിക്കാൻ സാധിക്കും. അന്താരാഷ്ട്ര വേദികളിൽ, താലിബാനുമായുള്ള ബന്ധം തങ്ങളെ എങ്ങനെ ബാധിക്കുന്നുവെന്നതിനെക്കുറിച്ച് പാകിസ്ഥാൻ നടത്തുന്ന വാദങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാനും, സ്വന്തം നയതന്ത്ര നീക്കങ്ങൾക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര അംഗീകാരം നേടാനും ഇന്ത്യക്ക് ഈ അടുപ്പം ഉപയോഗിക്കാം. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ വിദേശനയത്തിന്റെ വിജയമായി കണക്കാക്കപ്പെടും.

ഇന്ത്യയുടെ അഫ്ഗാൻ നയത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം എന്താണ്? പാകിസ്ഥാൻ്റെ സ്വാധീനം കുറയ്ക്കാൻ ഈ നീക്കം സഹായിക്കുമോ? കമൻ്റ് ചെയ്ത് നിങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം അറിയിക്കുക. 

Article Summary: India establishes strong ties with the Taliban to gain 10 strategic advantages against Pakistan.

#IndiaForeignPolicy #TalibanIndia #Pakistan #StrategicDepth #Afghanistan #Geopolitics